به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ،حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی شنبه شب در مراسم افتتاحیه کنفرانس بین‌المللی «گفت‌وگوهای فرهنگی ایران و جهان عرب در عرصه اعتدال و عقلانیت» که در سالن اجتماعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، با اشاره به اینکه عقلانیت و اعتدال مرتبط با حوزه‌های فکر، اندیشه، باور و اعتقاد است، اظهار کرد: این عناصر با رفتار، کنش و اعمال اجتماعی ارتباط مشخصی دارد.
وی اضافه کرد: هر چند اعتقاد، باور و گرایش‌های فکری مبنا و ریشه هر عمل و کنش افراطی، نامتعادل و عقلانی است اما اگر افراط‌گرایی و دوری از عقلانیت و اعتدال خود را در رفتارها نشان ندهد کمتر حساسیت‌ها برانگیخته می‌شود.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منشأ کنش‌های افراط‌گرایانه را باورها و اعتقادات به دور از عقلانیت دانست و اضافه کرد: وقتی حساسیت‌ها به مقوله عقلانیت و اعتدال برانگیخته می‌شود که کنش‌های اجتماعی و رفتارهای نامتعارف و بدون عقلانیت بروز و ظهور پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: اینکه برخی از رفتارها با وجود افراط‌گرایی و دوری از عقلانیت در دیدگاه برخی گروه‌ها افراط‌گرایی و دوری از عقلانیت نیست، مباحث متضاد و مشکلات مختلفی را به دنبال دارد چرا که با این وضعیت در حقیقت با تکثر و تفاوت در تعریف عقلانیت مواجه هستیم.
واعظی با بیان اینکه مقوله اعتدال تأثیربردار است، تصریح کرد: افراد کنش پذیر که غیر اعتدالی عمل می‌کنند از نظر خودشان عملکرد درستی دارند اما رفتار آنها در مقوله عقلانیت جایگاهی ندارد.
وی با اشاره به اینکه حقایق کنونی جهان اسلام مسلمانان را اندوهگین کرده است، عنوان کرد: این صحنه تلخی است که با احاطه بر قلب‌ها، تقابل نفوذ و انواع درگیری ها، واگرایی‌ها و چالش‌ها در جهان اسلام روبه رو هستیم؛ خشونت مذهبی و برادرکشی یک حقیقت تلخی است که اکنون جوامع مختلف اسلامی با تمام وجود، این تلخی‌ها را لمس می‌کنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآور شد: باید بدانیم که موضوع مذکور یک پدیده نوظهور نیست چرا که اگر تاریخ معاصر اروپا را مطالعه کنیم خواهیم دید به مقداری وسیع‌تری از مشاهدات جهان اسلام با امور افراط‌گرایی مواجه بوده‌اند، در قرن 16 و 17 درگیری‌های مذهبی و جنگ‌های داخلی مشکلات بسیاری را برای جوامع به دنبال داشته است.
وی با بیان اینکه خشونت مذهبی و جنگ داخلی به عنوان نمونه‌های فقدان عقلانیت و اعتدال سابقه روشنی در تمدن معاصر غربی دارد، مطرح کرد: اوج این بی‌خردی و فقدان اعتدال و عقلانیت در قرن بیستم و جنگ جهانی اول و دوم به نمایش گذاشته شد میزان تلفات آن ده‌ها میلیون نفر بوده است.
واعظی از راهکارهای غرب برای کنترل خشونت‌های نژادی یاد کرد و افزود: به رسمیت‌شناسی تکثیر معرفتی و دینی و ترویج سکولاریسم معنوی و اخلاقی به معنای جداسازی سیاست از مکاتب و نظام‌های مذهبی خاص از جمله این راهکارها بوده چراکه برای ورود دین به بخش خصوصی زندگی مردم تلاش کرده است.
وی به نقش عناصر فرهنگی در شکل گیری عقلانیت اسلامی اشاره کرد و گفت: تحقق عقلانیت انسانی نیازمند استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی به ویژه مشارکت داوطلبانه عالمان و آگاهانه جوامع است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ادامه داد: علما در جهان اسلام وظیفه ترغیب و در فشار قرار دادن دولتمردان برای رسیدن به هم‌گرایی اسلامی را بر عهده دارند چراکه قدرت‌های منطقه‌ای که در نقاط مختلف جهان اسلام حضور دارند به دنبال واگرایی بوده و این تمایل باید با افزایش مطالبات جامعه اسلامی و علما کنترل شود تا بتوانیم به هم‌گرایی برسیم.
منبع: فارس
