به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ،آیت‌الله علیرضا اعرافی در مراسم اختتامیه چهارمین دوره همایش سلامت معنوی که در سالن همایش‌های غدیر برگزار شد، با اشاره به واژه معنویت اظهار کرد: این واژه اکنون محل بحث‌های زیادی در جهان شده است و می‌توان فلسفه معنویت را به عنوان یک رشته دانشگاهی عرضه کرد.
وی ادامه داد: وقتی بخواهیم نظریه معنویت اسلام را ارائه بدهیم، چندین شاخه اسلامی باید در کنار هم دیگر قرار بگیرند و منظومه‌ای را تشکیل دهند تا به یک نظریه جامع و کامل در زمینه معنویت در اسلام برسیم.
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور افزود: وظیفه حوزه علمیه دستیابی به نظریه کلان در زمینه معنویت اسلام است، البته کارهایی انجام شده است، اما تا رسیدن به این نظریه جامع فاصله زیادی داریم.
آیت‌الله اعرافی با اشاره به مبانی نظریه معنویت در اسلام گفت: معنویت در ادیان توحیدی به خصوص در اسلام و مکتب اهل‌بیت(ع) یک معنویت تعریف شده و واضح است. در این نظریه کلان، معنویت امر عقلانی، فلسفی و مبتنی بر استدلال‌ها است و در اینجا معنویت عاطفی مقصود نیست.
وی ادامه داد: معنویت در اسلام، معنویت ماورای درون آدمی است، دو گونه می‌توانیم معنویت را تعریف کنیم، اول اینکه معنویت را ساحتی در کنار ساحت‌های دیگر آدمی بدانیم، اما نظریه دیگر این است که معنویت هم یک ساحت و هم یک مقوله فراساحتی است.
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور افزود: نظریه معنویت در اسلام نظام‌واره است، این نظام‌وارگی در درون انسان قرار دارد و اسلام بر اساس این نظام، نظریه معنویت خودش را ارائه داد. در اندیشه معنویت اسلام، بخش سلامت معنوی متوازن با بقیه نیازهای انسان تنظیم شده است.
آیت‌الله اعرافی با اشاره به دوری اسلام از رهبانیت اظهار کرد: اسلام با اینکه انسان کار را رها کند و تنها به عبادت بپردازد، مخالف است، نظریه معنویت در اسلام متوازن و به دور از افراط و تفریط است و این نظریه تجلی‌های بیرونی دارد.
وی ادامه داد: معنویت در اسلام جلوه‌گری در قالب شعائر دارد، از جمله تجلیات این معنویت می‌توان به عبادات و دعا اشاره کرد. معنویت در اسلام دارای مراتب است و جهت‌گیری‌های آن اختیاری است، نظریه معنویت اسلام را باید استخراج کرد و تحقیقات براساس آن انجام شود.
آیت‌الله اعرافی اظهار کرد: معنویت‌گرایی می‌تواند آسیب‌هایی را به دنبال داشته باشد و معنویت‌گرایی در غرب به برخی از این آسیب‌ها دچار شده است، از جمله این آسیب‌ها می‌توان به معنویت‌گرایی عاطفی اشاره کرد که انسان را به سمت خرافات خواهد برد.
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور افزود: نظریه معنویت در اسلام سکولاریستی یا تحجرگونه نیست، اسلام همه هستی را در نظر گرفته است، شخصیت انسان در معرض یک سری آسیب‌های اخلاقی و رفتاری است، از جمله این آسیب‌ها می‌توان به آرزوهای بی پایان، ترس‌ها، عصبانیت‌ها و حسادت اشاره کرد.
وی ادامه داد: معالجه آسیب‌های اخلاقی با بحث معنویت حتی در غرب هم مورد توجه است، رذایل اخلاقی را می‌توان با معنویت معالجه کرد، البته سلامت معنوی فراتر از معالجه رذایل اخلاقی است و در این زمینه به نقشه راه جامع نیاز داریم.
آیت‌الله اعرافی با اشاره به ضرورت پرداختن به تحقیقات جدید در حوزه فلسفه اظهار کرد: در زمینه فلسفه علاوه بر تحقیقات گذشته باید طلاب حوزه علمیه به مسائل جدید در فلسفه ورود کنند و در این زمینه به نگاه اجتهادی نیاز داریم.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور افزود: باید حوزه در کنار دانشگاه تحقیقات مشترک انجام بدهد، یکی از مشکلات کشور این است که تحقیقات بنیادی ناظر به حوزه‌های فرهنگی کاستی دارد. فرهنگستان‌های کشور می‌توانند نقشه‌های راه و افق‌ها را ترسیم کنند و زمینه برای تحقیقات جدیدتر باز شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آمادگی مجموعه‌های حوزوی برای همکاری افزون تر برای دستیابی به نظریات کاربردی و موثر در زندگی جامعه را اعلام می‌کنم. جامعه اکنون دچار آسیب‌های اجتماعی و مشکلات روان شناختی شده است و وظیفه حوزه و دانشگاه‌ها این است که برای حل این مشکلات تلاش کنند.
