به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ، هرگاه سخن از آزادگی به میان میآید نام «حُر بن ریاحی» سردار آزاده کربلا میان دیگر اسامی لشکریان امام حسین (ع) جلوه خاصی پیدا میکند و با گذشت بیش از هزار و 300 سال از واقعه عاشورا هنوز داستان آزادگیاش برای همه مسلمانان مثال زدنی است.
اگر به تاریخ رجوع کنیم خواهیم دید که «حُر بن ریاحی» از بزرگترین سرداران سپاه دشمن بود تا جایی که نامزد امیرى کل سپاه کربلا بود و اگر پرسیده میشد که بعد از عمر بن سعد شخصیت دوم در این لشکر کیست همه «حُر بن ریاحی» را معرفی میکردند و حُر نخستین فرماندهای بود که به او ماموریت داده شد تا با هزار سوار مأمور دستگیرى امام حسین (ع) شده و ایشان را نزد عبیدالله بن زیاد ببرد.
بنابر آنچه که در تاریخ به عنوان سند مظلومیت امام حسین (ع) و آزادگی حُر آمده است این سردار آزاده لشکر کربلا دارای شخصیتی سلیم النفس بود و به صورت قلبی خاندان نبوت را دوست داشت و روز عاشورا هنگامی که مطمئن شد عمربن سعد قصد جنگیدن با امام حسین (ع) را دارد به بهانه آب دادن به اسب خویش و دور از چشم همه خود را به جمع لشکر امام حسین (ع) رساند و در جبهه حق علیه باطل شربت شهادت را عاشقانه نوش کرد.
اکنون قرنهاست از آن روز که حُر آزاده شد میگذرد و تعزیهها و نمایشهای فراوانی برای نشان دادن آنچه بر حرُ گذشت روی صحنه رفته است.
از جایی که نمایشهای مذهبی همواره در قم حرف نخست را در کشور میزند قرعه اجرای نمایشی که به داستان حُر میپردازد به نام قم در آمده است.
سهراب سلیمی از مجربین تئاتر که حدود نیم قرن از عمر خود را خاک صحنه خورده و تا کنون 27 کار اجرایی داشته است برای کارگردانی نمایشی که «علیها» نام دارد از پایتخت رسمی کشور به پایتخت مذهبی ایران آمده است تا این نمایش را به صحنه ببرد.
کارگردان نمایش «علیها» از تمرین سه ماهه برای اجرای این نمایش سخن به زبان آورد و بیان کرد: این نمایش مذهبی با آموزش هنرجویان در موسسه هنری اسوه و بهرهگیری از هنرمندان حرفهای تمرین خود را آغاز کرد.
وی با اشاره به نام این نمایش و ارتباط آن با عنوان این نمایش گفت: علیها نام همسر حُر است که تلاش میشود در یک اجرای موفق در ارتباط با مخاطب بتواند نتیجه و خروجی مطلوبی داشته باشد.
30 نفر برای نشان دادن آزادگی حُر مدتهاست در تلاش هستند که این نمایش را به روی صحنه ببرند و برای تمرین سولهای را که شهرداری در اختیارشان قرار داده استفاده میکنند.
«روحش را آزار میدهد ولی برای اجرای فرمانی که به او دادهاند مجدانه تلاش میکند. کابوسهای گوناگون رویایش را جهنمی کردند و وی راهی برای خلاصی از این رویای جهنمی ندارد، صداهای موهومی از اطراف میشنود و در برزخی گیر کرده که نمیداند چگونه باید خود را رها کند.
ترسیده... ترسیده... صدای موهومی که در این برزخ جهنمی کابوس به گوشش میرسد و او را از ادامه سفر باز میدارد.»
کارگردان نمایش «علیها» عنوان کرد: گروه اجرایی این نمایش 100 درصد قمی هستند ولی عوامل کارگردانی از تهران به قم آمدهاند.
وی زمان اجرای نمایش را روزهای پایانی ماه محرم ذکر کرد و گفت: تمام برنامهریزیها بر این مبنا است تا بهترین سالن برای اجرا در نظر گرفته شود تا اجرای موفقی در آن صورت بگیرد.
مضمون اصلی داستان در ارتباط با حُر و استحاله شدن حُر است که در این نمایش نشان داده میشود و حُر از اوج بد بودن توبه کرده و به نهایت خوبیها میرسد.
سلیمی دگرگونی حُر را مورد اشاره قرار داد و گفت: در این نمایش دیده میشود که حرُ به استحاله میرسد و از اطرافیان خود تاثیر میگیرد که همین مسئله سبب پاک شدن حُر میشود.
«علی فرحناک که نقش حرُ را ایفا میکند بار دیگر با فریاد از خواب بیدار میشود، خواب که نه... کابوسی که مدتی است روحش را آزار میدهد و او را برای اجرای فرمانی که ماموریت یافته است مردد میکند.»
نمایش «علیها» حدود 70 دقیقه مخاطب را با زندگی حُر همراه میکند و احساس مخاطب لحظهای با حُر و لحظهای در کنار حضرت عباس (ع) همراه میشود و چه زیبا عطاء الله منتظری نقش حضرت عباس را ایفا میکند.
«عطاء الله منتظری که اکنون در نقش حضرت عباس (ع) به روی صحنه آمده است نامههایی را که کوفیان بیوفا برای امام حسین (ع) نوشتند و ایشان را به کوفه دعوت کردند به حُر نشان میدهد و رنگ در رخ حرُ از شرم جایی ندارد.
سلیمی بیان کرد: بسیاری از آزمون و خطاها در تمرینهایی که انجام میشود در حال بررسی است تا در زمان اجرا بتوانیم به بهترین صورت ممکن این نمایش مذهبی را روی صحنه ببریم.
قدسی بودن نمایشنامه «علیها» چنان قوه جاذبهای دارد که سلیمی و دوستانش را از تهران به قم کشانده است تا برای نخستین بار کارگردانی نمایشی مذهبی را در قم به عهده بگیرد.
شاید جالب به نظر برسد که نمایش «علیها» با مضمون حُر که راوی کابوسهای حُر است و او را به استحاله شدن و سپس به پاکی سوق میدهد و قرار است برای نخستینبار در قم به روی صحنه برود.
کارگردان نمایش «علیها» که مجدانه در حال تماشای تمرین هنرمندان این نمایش است در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چه چیزی موجب شده وی برای کارگردانی این نمایش به قم بیاید، گفت: وقتی برای کارگردان نقطه عطفی وجود دارد که میتواند با آن ارتباط مستقیم برقرار کند به طور قطع جزء گزینههای روی میز کارگردان خواهد بود و برای من این نمایش به دلیل تاثیرات انسانی، عاطفی و الهی که دارد بسیار حایز اهمیت است.
نمایش «علیها» قرار است به عنوان تولید قم به پایتخت سفر کند و در آنجا نیز شوق علاقمندان به تئاتر را برای تماشای این نمایش تاریخی مذهبی محک بزند و پس از تهران بار سفر بسته و به سایر شهرهای کشور عزیمت کرده و چندی مهمان شود.
نکتهای که در این نمایش حائز اهمیت است گریز نمایش «علیها» به زندگی امروز ما است که کنایهای به گروهک تکفیری داعش میزند و دو برهه تاریخی در این نمایش به هم گره میخورند.
گروهی صمیمی از قم و تهران به گرمی دست کارگردان را فشرده و با وی در تولید این نمایش همکاری دارند؛ سید امیر حسین غفوری به عنوان مدیریت اجرا و احسان ملکی به عنوان دستیار کارگردان از جمله کسانی هستند که با سلیمی همکاری دارند.
تهیه کنندگان این نمایش محمد عرفان منش و حامد اخوانزاده هستند و بازیگرانی مانند علی فرحناک، عطاء الله منتظری، عبدالرضا ملاک و مهدی رکنی در این نمایش به ایفای نقش میپردازند.
طرح این نمایش کاری از میلاد اکبرنژاد است و نویسندگی آن را نیز ناصر حبیبیان برعهده داشته است.
***
صداهای موهوم روح حرُ آزار میدهد و کابوس شبانه رهایش نمیکند... ترسیده... ترسیده... و دست برگریبان شدن نفس حُر و ایمانش وی را به سمت لشکر حق سوق میدهد و حُر آزاده شد.
شها از قول و فعل خود هراسانم غلط کردم
سیه رویم گنه کردم پشیمانم غلط کردم
به دین جد تو اقرار دارم نیستم کافر
کنم حمد خداوندی مسلمانم غلط کردم
ندانستم چه گفتم خویش را گم کردهام شاها
نمیدانم حدیث خویش میدانم غلط کردم .
منبع : فارس