به گزارش قم نا ، در این مطلب می خوانیم:
اگر ساکن شهر مقدس قم هستید و در یکی از نخستین شهرهای شیعیان جهان زندگی می کنید محال است نام خیابان آذر را نشنیده باشید. این خیابان، موازی با خیابان قدیمی دیگر شهر یعنی خیابان چهارمردان است. این دو خیابان کهن به وسیله گذرگاه های متعددی همچون گذر شاه حمزه، گذر حاج حسین، گذر تقی بیک و کوچه های مواصلاتی دیگر به هم مرتبط هستند.
بازار کهنه شهر در خیابان آذر قرار دارد. بعد از آن به میدان کهنه و بقایای مدرسه غیاثیه می رسیم و پشت سر همه اینها مسجد جامع قم قراردارد و امامزادگانی همچون شاه حمزه، سید سربخش و چهل اختران، قدمت و اصالت خیابان آذر را به خوبی نمایان می سازند.
یکی از جاذبه های شهر قم وجود همین امامزادگان است؛ شهر انوار پراکنده، شهر مشهور به 444 امامزاده. اما از این میان، چهل اختران لولویی است بی نظیر و گوهری است ناشناخته. دلایل این گمنامی دقیقا مشخص نیست. آیا تحت الشعاع گنبد رفیع دختر موسی بن جعفر قرار گرفته است یا دلایل تاریخی دیگری دارد که البته جای بحث آن در این جا نیست. این زمان بگذار تا وقت دیگر.
محله چهل اختران زادگاه من است که آرامگاه پدرم و مدفن نیاکانم در آنجا قرار گرفته است و بدون هیچ تعصبی معتقدم با هیچ یک از محله ها و حتی امامزادگان قم قابل مقایسه نیست چرا که در این صحن و سرا شاهد سه مجموعه زیارتگاهی جدا از هم هستیم. امامزاده موسی مبرقع، چهل اختران و امامزاده زید، سه مکان زیارتی هستند که در کنار هم، نظیر آن را نه تنها در شهر قم بلکه در سطح کشور کمتر می توان به چشم مشاهده نمود.
ابنیه چهل اختران مرکب از سه بنا است از آثار خوب قرن های نهم و دهم هجری قمری که به ترتیب قدمت به معرفی آن ها می پردازیم:
امامزاده زید:
این امامزاده در ضلع غربی مجموعه چهل اختران، با دهانه 3 و بلندی 5/3 متر در سال 847 پرداخته شده است.
در آرایش قوسی ها نام های محمد و علی به خطوط زیبایی به سبک خاص تکرار شده است و پایین هر قوسی قطعه ای مربع به شکل گلی بزرگ با نقوش ظریف قرار دارد.
بقعه امامزاده زید سر دری دیگر از بیرون مجموعه دارد که اکنون با دری بسته شده، به شکل رواق در آمده است. در کنار بقعه مورد سخن مسجد چهل اختران قرار دارد که از ساخته های قرن حاضر است.
موسی مبرقع:
بقعه موسی مبرقع در ضلع شرقی مجموعه چهل اختران قرار دارد که آرامگاه موسی فرزند بلافصل امام جواد (ع) دانسته می شود.
موسی مبرقَع (متوفی 296ق.) فرزند امام جواد(ع) و برادر کوچکتر امام هادی(ع) است. او را به جهت پوشاندن چهره اش با نقاب، مبرقَع می نامیده اند. موسی مبرقع، جد سادات رضوی است. همچنین خاندان سادات برقعی قم به او منسوب هستند. نسب بسیاری از سادات هند و پاکستان نیز به او می رسد.
چهل اختران:
بقعه چهل اختران مزار جمعی از نوادگان و وابستگان به خاندان موسی مبرقع فرزند امام جواد است. بانی گنبد چهل اختران شاه طهماسب صفوی است. بلندی این بنا 14 متر است که سقفی بزرگ روی آن قرار گرفته است. بدنه این بنای رفیع سراسر آجری است. تنها زیرگوشواره جنوب شرقی میان مربعی مستطیل شکل عبارت بنایی عمل سلطان قمی گچ بری گردیده است.
محله قدیمی چهل اختران که خاستگاه قیام 15 خرداد و سکونتگاه زنان و مردان غیوری بود که ندای رهبرشان را در 15 خرداد 42 لبیک گفته بودند و کوچه به کوچه آن معطر به عطر حضور شهداء بود چند صباحی است که به دلیل ساخت حرم بزرگ موسی مبرقع (ع) تخریب شده است.
در روزگاری که از سویی مهاجرت های بی رویه، جمعیت قم را به بیش از یک میلیون نفر رسانده است و از سوی دیگر صرف هزینه های کلان در مناطق جدید شهری و بی توجهی مسئولین استان قم به محلات قدیمی باعث شده است بومیان قم در اقلیت قرار گیرند که حاصل آن چیزی جز از بین بردن هویت شیعی و انقلابی و تضعیف زبان فارسی نیست.
در صورتی طرح حرم بزرگ موسی مبرقع به سود مردم این شهر و دیار است و از آن می توان به عنوان یک طرح جامع و کامل نام برد که ابتدا به صورت مستقل و باتولیت مستقل منصوب از سوی رهبر معظم انقلاب اداره و مدیرت شود واز طرفی به همت همه مسئولین استان و حتی متولیان عالی رتبه نظام، به یک منطقه بزرگ زیارتگاهی تبدیل شود؛ با در نظر گرفتن زیرساخت های گردشگری، ایجاد رستوران ها و هتل های بین المللی،امکانات پیشرفته ویژه مسافرین، تاسیس بازارچه برای فروش محصولات صنایع دستی و سوغات زائرین و تبدیل وضعیت خانه های تاریخی محله چهل اختران مانند خانه توکلی از خانه هایی مسکونی به سفره خانه هایی سنتی و مراکز و اماکن اقامتی.
این خانه های قدیمی را که دارای ارزش معماری هستند می توان در اختیار اداره میراث فرهنگی استان قرار داد که پس از احیا و مرمت، به صورت مکانهایی برای بازدید گردشگران و با قراردادن فعالیت هایی درآمدزا در آن ها، مورد استفاده اقتصادی قرار گیرند.
یادمان باشد رابطه قم با انقلاب اسلامی رابطه ای است متقابل؛ قم کانون انقلاب است تا جایی که مقام معظم رهبری قم را مادر نظام معرفی کردند و خدمت به قم را نه فقط خدمت به یک شهر که خدمت به کشور و آبروی کشور دانستند... بنابراین خدمت به این شهر، خدمت به آبروی جمهوری اسلامی است.
منبع : ایرنا
