مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم با اشاره به شرایط بحرانی قم گفت: 400 هزار هکتار از مساحت قم را مناطق بیابانی تشکیل میدهند و توسعه بیابانها امروزه به عاملی موثر در ایجاد ریزگردها در قم تبدیل شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ، سید محمد تقی اظهار داشت : با بیان اینکه بحث بیابانزایی و تولید ریزگرد از معضلات امروز استان قم محسوب میشود، اظهار داشت: عوامل توسعه بیابانها در سالهای اخیر تشدید شده و دامنه این چالش به صورت ملی و فراملی در آمده .
وی چالش قم در بحث بیابان را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: استان قم یک میلیون و 123 هزار هکتار مساحت دارد که 400 هزار هکتار آن شامل مناطق بیابانی است و از این میزان 105 هزار هکتار آن را مناطق و کانونهای بحرانی هستند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم تصریح کرد: از این میزان 40 هزار هکتار ضرورت برنامههای ویژه مدیریتی و اقدامات کنترلی فوری برای ریزگردها و فرسایش را دارا هستند.
سجادی جزئیات تشکیل کانون ریزگردها را مورد تشریح قرار داد و عنوان کرد: گرم شدن هوا، کاهش بارندگی و احداث سدها موجب میشود تا آبی که باید به قم وارد شود، متوقف شده و آب وارد دشت قم نشود.
وی ادامه داد: اتفاقی که در پی این مسئله رخ میدهد، این است که سفرههای آب زیرزمینی تغذیه نمیشوند، سطح آب پایین رفته است و به دنبال آن شور میشود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم اضافه کرد: زمانی که آب روی عرصه تبخیر شود، آنچه باقی میماند نمک است و این نمک موجب سست شدن سطح خاک شده و خاکی که دیگر استحکام و چسبندگی لازم را ندارد در برابر باد جابهجا شده و در نهایت کانون ریزگرد تشکیل میشود.
سجادی قطع حقآبه را موجب از بین رفتن پوششهای مرتعی و خشک شدن آنها دانست و گفت: در این زمان با وقوع چنین رخدادی منابع تخریب شده و در پی آن چالشی جدی ایجاد میشود.
وی یادآور شد: پیشروی آب شور موجب تبدیل مراتع به شورهزار و افزایش سطح بیابانها میشود.
زمینهای کشاورزی آیش کانون ایجاد ریزگردها
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم زمینهای کشاورزی شخم زده و رها شده را کانونی دیگر برای ریزگردها دانست و بیان کرد: در حال حاضر 105هزار هکتار زمین کشاورزی در استان وجود دارد که بخشی از آن به صورت شخم خورده با عنوان آیش زیر کشت نمیروند و این عرصهها نیز میتوانند به عنوان بخشی از کانونهای ایجاد ریزگرد مورد توجه قرار گیرند.
سجادی به فعالیت سایتهای معادن رو باز اشاره کرد و گفت: سایتهای معادن رو باز یا سطحی مثل شن، ماسه و گچ به خصوص اگر در حوالی شهرها قرار داشته باشند، کانونی برای ریزگردها محسوب میشوند.
وی ضمن ابراز تاسف از نبود نظارت کافی بر فعالیت این سایتها اذعان کرد: اعمال مدیریت برداشت روی این سایتها وجود ندارد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم از سایتهای تخلیه نخالههای ساختمانی به عنوان یکی دیگر از کانونهای بحران در قم یاد کرد و ادامه داد: سایتهای تخلیه نخالههای ساختمانی ضمن تخریب بخشی از پوشش مرتعی زمانی که در معرض جریانات بادی قرار میگیرند به دلیل ناپایداری به عنوان یکی از عوامل تولید ریزگرد عمل میکنند.
سجادی چرای بیرویه دامها مثل شتر در مراتع را از جمله علل از بین رفتن مراتع دانست و ابراز کرد: از بین رفتن مراتع یعنی بیابانی شدن زمینها و در بیابان با بلند شدن یک باد آرام ریزگردها در هوا پخش میشوند.
این مسئول نقش بشر در بروز مسائل و مشکلات امروزی را مورد اشاره قرار داد و اضافه کرد: از بین رفتن پوشش گیاهی که حاصل دخل و تصرف بشر در طبیعت است موجب بروز مشکلات بسیار زیادی در جوامع امروزی شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم ادامه داد: برخی سازندهای زمینشناسی پیرامون شهر قم هم به دلیل سستی موضعی برای ریزگردها به شمار میرود.
سجادی عملکرد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم در زمینه مبارزه با بیابانزایی را مورد اشاره قرار داد و بیان کرد: ایجاد پوشش گیاهی، توسعه تاغزارها برای تثبیت شنهای روان و تثبیت مناطق بیابانی با مالت پاشی از جمله راهکارهائیست که اداره کل منابع طبیعی استان قم برای کمک به بهبود وضعیت مناطق بیابانی و جلوگیری از بیابانزایی انجام داده است.
این مسئول مقابله با بیابانزایی را نیازمند عزم ملی دانست و اظهار کرد: برای موفقیت در این کار همدلی، همزبانی و همراهی دولت و ملت لازم و ضروری است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم ضمن مفید خواندن توسعه و پیشرفت تصریح کرد: نباید به نام توسعه به چالشهای زیست محیطی دامن بزنیم و باید به این موضوع توجه داشته باشیم که محیط زیست و پیرامون ما از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و باید برای حفظ و نگهداری آن نهایت تلاش خود را به کار بگیریم.
منبع : فارس