به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ، در زندگی نوین تمامی کشورها بخصوص کشورهای توسعه یافته تنها به بازدهی ناشی از امور پژوهشی اکتفا نمی‌کنند و همواره در تلاشند با ارسال دعوت نامه به سایر هیئت‌های خارجی از دستاوردهای علمی خود درآمدهایی کلان کسب کند.

امروزه بحث توریسم علمی به یکی از شاخه‌های مهم صنعت جهانگردی در حوزه‌های گردشگری فرهنگی مبدل شده است. این صنعت به موجب موقعیت مذهبی در برخی از شهرهای ایران مانند استان خراسان، قم، شیراز و... توسعه فرهنگی پایداری را برای کشور ایران رقم زده است.

از طرفی در دنیای ماشینی امروز که ساختارهای خرد و کلان، زندگی اجتماعی بشر را مورد تاثیر آثار مثبت و منفی خود قرار می‌دهد این نوع گردشگری در کنار توریسم مذهبی به عنوان یک تجربه درون گرایانه ضمن رفع فشارهای روحی و روانی این عصر، ارتقاء رشد علمی را برای فرد به ارمغان می‌آورد.

کشور ایران نیز مانند بسیاری دیگر از کشورها به موجب دارا بودن آثار تاریخی بی‌شمار و طبیعت بی نظیرش همواره مقصد اصلی گردشگران خارجی قرار گرفته، اما نباید تنها این عامل را موجب جذب گردشگر در کشور در نظر گرفت بلکه باید ضمن توجه به مصادیق فرهنگ سنتی توریسم به موارد نوینی در گردشگری مانند توریسم علمی نیز توجه ویژه داشت و ارزش افزوده فراوانی را از این طریق نصیب کشور کرد.

در این میان استان مقدس قم که از قدیم الایام انسان‌های بزرگی را در خود پرورانده با وجود این مراکز علمی و حوزه‌های علمیه متعدد با اشاعه فرهنگ دینی، دین مداری را به مقوله ذاتی خود مبدل ساخته و همواره از آن با عنوان شهر علم و تقوا یاد شده است بنا بر این از نظر جذب توریسم علمی ظرفیت‌های بالایی را در خود نهاده است.

رفع موانع پیش روی توریسم به منظور کسب درآمد از کشورهای پیشرفته

مهمترین مشخصه قم این است که با تعلیم و تربیت مروجین و اندیشمندان بزرگ دینی تأثیر قابل توجه آن بر نظام فرهنگی کشور حس می‌شود و از این نظر است که ویژگی گردشگری مذهبی قم نقش بسیار بارزی را در بسط ارزش‌های معنوی و توسعه توریسم علمی و سرمایه فرهنگی مردم این استان ایفا می‌کند.

به منظور آشنایی بیشتر با زمینه‌های پیدایش این نوع توریسم در قم و مشکلات پیش روی آن با یک گردشگر داخلی گفت‌وگو کردیم.

سید فاطمه سادات محمدی که می‌توان او را یکی از ایران گردان نامید و اخیرا پژوهش‌های گردشگری خود را در حوزه علمی ارتقا داده  بیان کرد: اساس و بنیاد گردشگری علمی به کسب رضایت و خرسندی فرهنگی و نوعی آموزش تفریحی باز می‌گردد و علاقه‌مندان به حوزه علوم را جذب خود می‌کند.

این گردشگر، صنعت گردشگری علمی استان را مطلوب ندانست و اظهار کرد: با وجود اینکه استان قم همه ساله میزبان میلیون‌ها زائر از سراسر جهان است بسترهای اقتصادی این استان نظیر ساخت هتل و امکانات رفاهی کافی در این حوزه مهیا نیست.

وی ضمن اشاره به مشکلات و تنگناهای پیش روی رشد صنعت گردشگری استان بیان کرد: در این استان به عنوان کلان شهر مذهبی کشور هیچگونه وزارتخانه توریسمی وجود ندارد که برنامه‌ای استراتژیک و جامع متناسب با هدف‌های صنعت گردشگری به ویژه در حوزه پژوهش ارائه دهد.

وی ادامه داد: با وجود مراکز پژوهشی بسیار و حوزه‌های علمیه متعدد در این استان نیروی متخصص و کارآزموده‌ای در حوزه جهانگردی نیافتم که در کسب تجارب علمی و تطبیق فرهنگ اسلامی با فرهنگ بیگانه مرا راهنمایی کند.

این گردشگر ضمن اشاره به ضعف مهارت زبان انگلیسی در شرایط کنونی استان بیان کرد: باید به تناسب توسعه سونامی گردشگری خارجی در کشور، زیرساخت‌های توانمندسازی برقراری ارتباط با گردشگران خارجی تقویت شود چرا که بهره‌مندی از این مهارت برآوردن انتظارات گردشگران و توسعه پژوهشی اقتصادی را به دنبال دارد.

وی در آخر نبود اطلاعات کافی به زبان انگلیسی در آدرس برخی خیابان‌های مقصد و توضیحات اماکن اقامتی و جاذبه‌های گردشگری را بی‌توجهی به این حوزه بیان کرد و گفت: این گونه مشکلات موجب ایجاد تنگنای ارتباطی با کشورهای دیگر می‌شود و آشنایی با میراث فرهنگی معنوی و دیگر جنبه‌های غنی و بومی را از آنها سلب می‌کند، حتی گاهی این ارتباط نامفهوم موجب سوءتفاهم کلامی می‌شود.

استان قم؛ کانون توریسم علمی کشور

بدین منظور تمام فعالیت‌ها و برنامه‌های مرتبط با گردشگری و مهمانپذیری مذهبی در استان قم تا حدود قابل ملاحظه‌ای در راستای حمایت مؤثر از مهیا ساختن اینگونه امکانات رفاهی محقق می‌شود بنا بر این لازم است در حل این مشکلات و توسعه پایدار اقتصادی استان به آن توجه ویژه شود.

آیت‌الله فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در دیدار اخیر خود ضمن اشاره به ظرفیت‌های ویژه استان قم در حوزه گردشگری گفت: در صورت رفع موانع پیش رو و بهره‌مندی از توانمندی‌های قم، این استان مبدل به مهمترین کانون توریستی علمی می‌شود.

وی با اذعان به این نکته که شهر قم جایگاه علم و اجتهاد است، بیان کرد: از آنجا که در احادیث و روایات همواره از قم به عنوان شهر تقوا یاد شده و اهالی آن را نیز ولایتمدار و پیرو اهل بیت(ع) نامیده‌اند باید در شناساندن جایگاه واقعی آن اهتمام ورزید تا زائران این خصلت‌ها را به‌طور ملموس دریابند.

وی عمران و آبادانی استان قم را در جذب گردشگر مهم تلقی کرد و گفت: جایگاه بالای استان مقدس قم در بین سایر استان‌های کشور لزوم توجه به مهیاساختن زیرساخت‌های عمران و آبادانی مراکز علمی را در توسعه گردشگری ضروری می‌کند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه ضمن اشاره به جایگاه حوزه علمیه قم در تقویت توریسم علمی تصریح کرد: در دنیای پیشرفته امروزی حوزه علمیه با بهره‌مندی از تمام رشته‌های حوزوی با تمام مباحث علمی در سرتاسر دنیا مرتبط است و می‌توان با بهره‌گیری از ظرفیت‌های حوزه مهمترین کانون توریستی علمی را ایجاد کرد.

از آنجا که این روزها استان قم با پروژه‌های سنگین عمرانی بیشماری دست و پنجه نرم می‌کند و در شرایط کنونی کشور کمبود بودجه و اعتبارات دولتی هویداست، لازم است با برنامه‌ریزی‌های همه جانبه و همفکری نهادهای گوناگون به آبادانی استان توجه ویژه داشت و با مشورت مسئولان نهادها و بهره‌مندی از نظرات اندیشمندان دینی و صاحبان فکر و نظر در حوزه توریسم مذهبی، با جذب توریسم در تمام حوزه‌ها اقتصاد را شکوفا کرد و زمینه توسعه کلان اقتصادی را فراهم آورد.

=============

گزارش از فریبا خسروی

منبع : فارس