حق استفاده از فضای شهری برای همه شهروندان باید وجود داشته باشد ولی معلولان به عنوان شهروند از بسیاری از حقوق شهروندی محروم هستند.
به گزارش قم نا ، مانند هر روز برای رفتن به محل کارم در خیابان مشغول راه رفتن بودم که متوجه خانم جوان معلولی شدم که به سختی مشغول حرکت دادن ویلچر خود بود کمی که به سمت جلو حرکت کرد به یک جوی باریکی رسید و هنگامی که به این مانع رسید با نگاهی از من خواست که به او در عبور از این جوی آب کمک کنم.
به سمت آن رفتم و به سختی از آن مسیر گذشتیم نگاهی به دستانش انداختم و متوجه شدم که او توان ادامه مسیر را ندارد و تا جلوی درب منزلشان که سه کوچه بالاتر بود او را کمک کردم. او خودش را زهرا نیکدل معرفی کرد و در طول مسیر از نبود فضای مناسب شهری و هم از نبود وسیله نقلیه عمومی که معلولین بتوانند از آن استفاده کنند گفت. بسیار گلهمند از این بود که یک آموزشگاه زبان نیست که بتواند در آن به یکی از علایق و استعدادهایش جامه عمل بپوشاند.
فردای آن روز به سراغ قائممقام معاون شهرسازی و معماری شهرداری قم رفتم و از او درمورد مناسب نبودن فضای شهری جویا شدم.
علیرضا خاکی اظهار داشت: قانون جامع حمایت از معلولین سال 83 تصویب شد که یکی از بندهای آن مناسبسازی فضای شهری است اما تاکنون کاری برای معلولین انجام نشده است که چشمگیر باشد و به کار معلولین بیایید، 11 سال از تصویب این قانون میگذرد اما ظاهرا هیچ ضمانتی برای اجرای تمام و کمال این قانون وجود نداشته است.
وی با اشاره به این قانون گفت: شهرداری تمام توان خود را در راستای مناسبسازی فضای شهری به کار میگیرد و در تلاش است که موانع را از سر راه معلولین بردارد و کمک به بهبود شرایط زندگی این عزیزان کند.
خاکی بیان کرد: ساختمانهای اداری به ویژه آنهایی که مراجعه عمومی دارند ،همچنین ساختمانهای خصوصی که تعداد زیادی بهرهبردار دارند نیز در دستور کار قرار گرفته است و در تلاش هستیم دسترسی به این مکانها را برای معلولین آسان کنیم.
قائممقام معاون شهرسازی و معماری شهرداری قم، با گذر از یک خیابان پر تردد شهر مانند 19 دی خواهیم دید تعداد بانکهایی که برای معلولین مناسبسازی شده بسیار کم است، با وجود اینکه اغلب بانکها امکان آن را داشتهاند که بالا بر و یا رمپ ایجاد کنند ولی این کار صورت نگرفته است و یا اگر احداث شده است به هیچ عنوان استانداردهای لازم به کار گرفته نشده است و عملا این رمپها برای معلولین قابل استفاده نیست به طور مثال یکی از بیتوجهی ها در ساخت این رمپها شیب بسیار تند آنهاست.
خاکی افزود: در نقشههای جدید که قرار است به بسیاری از ساختمانهای اداری و تجاری متقاضی پروانه ساخت و ساز داده شود فضای مناسب برای تردد معلولین لحاظ میشود و مالکان این اماکن باید نصب بالابر و یا احداث رمپ را در دستور کار قرار دهند.
وی گفت: شهرداری برای مناسبسازی فضای شهری از خود معلولین نیز کمک میگیرد و در همین راستا مسئول انجمن ضایعات نخاعی استان که خود یکی از معلولین استان است به این تیم مناسب سازی شهری کمک میکند.
قائم مقام معاون شهرسازی و معماری شهرداری قم یکی دیگر از برنامههای شهرداری را برای معلولان ایجاد ایستگاههایی دانست که معلولین بتوانند خود را به آنها برسانند و از وسیله نقلیه عمومی استفاده کنند که آن کار هم با خرید اتوبوسهای همسطح ایستگاهها انجام میشود.
وی افزود: محوریت اصلی کار ما خیابانهای منتهی به حرم مطهر است و در حال حاضر مشغول خریداری املاک و مناسبسازی این خیابانها هستیم.
این مسئول اظهار داشت: نبود ارتباط پیوسته در مناسبسازی فضای شهری موجب شده است که برخی از معلولین نتوانند به تنهایی از خانههایشان خارج شوند و این موجب پایین آمدن روحیه معلولین شده است و آمار افسردگی را در بین این قشر از جامعه افزایش داده است.
مسئول انجمن ضایعات نخاعی استان قم نیز گفت: برخی از معلولین در استان زندگی میکنند که به دلیل نبود شرایط مناسب برای خروج آنها از منزل به مدت زمان دو تا سه سال است که نتوانستهاند به حرم حضرت معصومه (س) و یا مسجد مقدس جمکران بروند.
مجید شکوری افزود: برخی از معلولان تنها هستند و کسی را برای همراهی ندارند و برخی از آنها حتی فضای جلوی درب منازلشان نیز مناسبسازی نشده است و با خروج آنها از منزل چرخ ویلچرشان به درون جوی و یا چاله میافتد.
وی افزود: خیابانها و معابر به گونهای طراحی نشده است که یک فرد نابینا به تنهایی بتواند با کمک عصا برای کارهای روزانه از خانه خارج شود چون مدام ترس دارد به موانعی برخورد کند که در سطح شهر وجود دارد و تعداد آن کم نیست.
شکوری گفت: با توجه به اینکه اداراتی مانند مسکن و شهرسازی و میراث فرهنگی در مناسبسازی دخالت دارند اما شهرداریها مجریان اصلی مناسبسازی فضای شهری هستند چون آنها هم معابر و اماکن عمومی را میسازند و هم به ساخت و سازها مجوز میدهند و این نشان میدهد سهم بیشتری از این کار بر عهده شهرداری است و نوک پیکان جامعه معلولین بیشتر به سمت این نهاد نشانه رفته است.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری قم در این خصوص گفت: در حال حاضر 30 درصد از خیابانهای شهر توسط شهرداری آمادهسازی شده است و این کار همچنان ادامه خواهد داشت.
اسماعیل فتحی افزود: چند پارک و بوستان برای معلولان آمادهسازی شده است که بوستان مهدی و بوستان فدک از آن جمله هستند که جانبازان و معلولین میتوانند از فضای بدون مانع این بوستانها برای ارتقاء سطح روحی خوشان استفاده کنند.
وی گفت: هستند برخی از معلولین که توان خرید وسیله نقلیه مناسب وضعیت جسمانیشان را ندارند و به دلیل مناسب نبودن فضای شهری نمیتوانند از اتوبوسها و یا وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند.
محمدعلی نجفی یکی از معلولین ساکن در منطقه پردیسان گفت: در ایام ماه مبارک رمضان و محرم به هیچ عنوان نمیتوانم به مسجد محل بروم حتی پیادهروها هم برای تردد ما معلولین آمادهسازی نشده است.
وی افزود: همسرم نمیتواند به دلیل نامناسب بودن مسیرها مرا به مسجد ببرد جای بسی گلایه وجود دارد که حتی استفاده از درمانگاه محل نیز امکانپذیر نیست به دلیل اینکه درمانگاه هم مناسبسازی نشده است.
هنگامی که برای کار روزانه از منزل خارج میشویم و تازمانی که باز میگردیم اگر دقت کنیم شاید یک نفر معلول هم در سطح شهر نبینیم و آن هم به دلیل وجود خطراتی است که معلولین را تهدید میکند .
قائممقام معاون امور زیربنایی شهرداری قم نیز گفت: ما برخی از پیادهروها را برای تردد معلولین مناسبسازی کردهایم اما متاسفانه برخی افراد از این پیادهروهای بدون مانع به عنوان پارکینگ استفاده کردهاند و یا موتورسیکلتها برای عبور و مرور خود از آن بهره میبرند.
وی گفت: از تمام رسانهها درخواست داریم ما را در امر فرهنگسازی که دومین اصل در قانون مناسبسازی است یاری کنند تا تمام اقشار جامعه بتوانند از فضای شهری به یک اندازه بهره ببرند و دوستان معلول نیز میتوانند با سامانه 137 با شهرداری استان قم در ارتباط باشند.
اگر چشمهایمان را بیشتر باز کرده و به درستی نگاه کنیم به دیگر کسانی که در این جامعه حق حیات دارند ولی به نوعی دچار معلولیت شدهاند اهمیت بیشتری میدهیم و برای آنان نیز فضای جامعه را آماده میکنیم تا از حق مسلم خویش استفاده کنند.
============
گزارش از زهره زمانیان
منبع : فارس