رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه حسن فاعلی به عالمان ارزش میدهد گفت: به واقع علم نیست که به عالم ارزش میدهد بلکه نیت اوست که سبب ارزش یافتنش میشود.
به گزارش قم نا ، آیتالله محمدتقی مصباحیزدی در دیدار گروهی از طلاب مدرسه علوی با بیان اینکه ریشه موفقیت در حوزههای علمیه پس از انقلاب اسلامی، فعالیتهای امام راحل و شهداست، اظهار کرد: در واقع اگر زحمات ایشان و یارانشان نبود این فرصت در اختیار ما قرار نداشت.
وی افزود: اینکه آیا هر علمی دارای ارزش است و اینکه آیا عالمان نیز به اندازه علمی که دارند دارای ارزش هستند یا نه همواره یکی از سئوالات اساسی انسانها بوده است.
رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه علمآموزی یکی از تأکیدات قرآنی و روایی است گفت: آنقدر توصیه در این زمینه موکد بوده که گفته میشد حتی اگر علم در چین باشد انسان باید برای درک علم به آن کشور برود.
وی ادامه داد: البته در اینجا قرائن نشان میدهند علم خاصی مد نظر بوده و دانش به معنای عام آن مطرح نشده است.
آیتالله مصباحیزدی حسن فعلی و حسن فاعلی انجام یک کار را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: ممکن است یک کار خوب توسط فردی انجام شود که برای او گناه به حساب آید بهعنوان مثال ریا در کارش باشد، بیمارستانی بسازد و هدف جلب آرای مردم در انتخابات باشد؛ اینجا میتوان به این سئوال پاسخ داد که ارزش علم، گویای ارزش عالم همان دانش نیست و حسن فعلی با حسن فاعلی در مورد یادگیری آن علم تفاوت دارد.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه عالمان بر اساس نیت و انگیزهای که از کسب علم دارند بر اساس روایتی از حضرت علی(ع) به چند دسته تقسیم میشوند گفت: گروهی از افراد میتوانند درس بخوانند ولی سستی میکنند، گروهی دیگر بهدنبال استفاده از علم در راستای شهوات هستند و همچنین بعضی علم را برای کسب درآمد میآموزند و هیچ یک از این افراد، ارزش این را ندارند که علم به آنها داده شود.
وی عنوان کرد: البته اراده الهی بر این قرار گرفته که هیچگاه زمین خالی از کسانی نباشد که علم را برای خدا میآموزند و حجت الهی بر دیگران محسوب میشوند.
آیتالله مصباحیزدی با اشاره به اینکه شناخت صحیح نقش وجودی علم در کمال بشری و سعادت دنیا و آخرت انسان اهمیت بهسزایی دارد گفت: آن علمی مقدم بر سایر علوم خواهد بود که به انسان بگوید از کجا آمده، به دنبال چه چیزی باید باشد و به کجا میرود؛ در واقع دانشی که راه صحیح زندگی کردن را به آدمی نشان دهد بر سایر علوم اولویت دارد.
استاد حوزه علمیه قم افزود: با این حال بسیاری از افراد بشر توجهی به این مسئله مهم ندارند و تنها بهدنبال دانشهایی میروند که در بهترین و مباحترین حالت، نیازهای مادی آنها را برآورده میکند.
وی با تأکید بر اینکه متوجه ساختن مردم به اینکه برای چه خلق شدهاند و به کجا میروند باید در دستور کار انسان قرار گیرد خاطرنشان کرد: اهمیت این مسئله زمانی روشنتر میشود که دریابیم یکی از فلسفههای بعثت انبیای الهی همین مسئله یعنی خودشناسی بوده که البته بر اساس فطرت، دلیل عقل و نقل ضرورت دارد.
آیتالله مصباح یزدی ادامه داد: علوم دیگر در سایه خودشناسی دارای ارزش میشوند یعنی آدمی باید برای اینکه کمال دنیا و آخرت خویش را تشخیص دهد ابتدا به خودشناسی بپردازد و سپس از سایر علوم برای رسیدن به کمال مورد نظر بهعنوان یک ابزار بهره بجوید، در این صورت حتی عادیترین کارها هم جنبه الهی پیدا میکنند و حتی عبادت محسوب میشوند.
رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه ملاک حسن فاعلی است و نیت است که اهمیت دارد و گویای ارزش عالم به شمار میرود، گفت: البته عکس این قضیه نیز صادق است و نیت بد و غیر الهی، عبادات را هم عاملی برای رسیدن به دوزخ میکند.
وی با بیان اینکه با این رویکرد، هر فقیهی نزد امام عصر(عج) محبوب نیست، عنوان کرد: برخی فقها بودهاند و از علم خویش سوء استفاده کردهاند و آگاهانه و ناآگاهانه و از روی سادگی در خدمت دشمنان به صدور فتوا پرداختهاند کما اینکه فتوای اعدام شیخ فضلالله نوری توسط عالمی زنجانی صادر شد.
آیتالله مصباح یزدی با بیان اینکه اگر از همان ابتدا انسان به دنبال لذات مادی، پست و مقام و مسائلی از این دست باشد به هر مقامی هم که برسد ارزشی نخواهد داشت گفت: به واقع علم نیست که به عالم ارزش میدهد بلکه نیت اوست که سبب ارزش یافتنش میشود.
عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: عالمی که با علم خویش به دنبال سوء استفاده باشد مانند دزدی میماند که با چراغ به دزدی برود.
وی در خاتمه با بیان اینکه معمولا طلاب علوم دینی در آغاز با نیتی خالص و پاک وارد حوزه میشوند، گفت: در عین حال برخی افراد به تدریج و بر اثر فشارهای وارده یا نیازهای دنیایی، از مسیر منحرف شده و تحصیل علم را ابزاری برای گذران زندگی محسوب میکنند بنابراین باید مراقب بود و گرفتار چنین وضعیتی نشد.
منبع : فارس