رئیس اداره بیابان منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم با بیان اینکه مساحت عرصه های بیابانی در استان قم حدود 270 هزار هکتار است، تصریح کرد: طی سالهای اخیر سطح مناطق مستعد بیابانی شدن از 38 درصد به 45درصد افزایش یافته است.
صادق آبروش، رئیس اداره بیابان منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم در گفتوگو با پایگاه اطلاع رسانی خبرقم (قمنا)، پیرامون آخرین وضعیت بیابانهای استان قم، اظهار کرد: براساس مطالعات سال 1383 از کل مساحت استان قم، حدود 27 درصد بیابان و حدود 45 درصد نیز مستعد بیابانی شدن است.
وی با بیان اینکه مساحت عرصه های بیابانی در استان قم حدود 270 هزار هکتار است، تصریح کرد: طی سالهای اخیر سطح مناطق مستعد بیابانی شدن از حدود 430 هزار هکتار به بیش از 500 هزار هکتار افزایش پیدا کرده است.
آبروش در تشریح شایعترین دلایل گسترش بیابانها در استان قم، خاطرنشان کرد: قطع حقابههای زیست محیطی طی 27 سال گذشته، بهرهبرداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و وجود چاههای آب غیرمجاز در سطح استان بهویژه منطقه مسیله، اراضی کشاورزی رهاشده شرق استان، چرای مفرط دام به ویژه شتر در مناطق مسیله و دیر و مره، تداوم خشکسالیهای هیدرولوژیک، بهره برداری بیش از توان اکولوژیک منطقه مانند استفاده از معادن از شایعترین دلایل گسترش بیابانها در استان قم است.
وی از دشتهای حسینآباد میش مست، سراجه، مسیله به عنوان مناطقی نام برد که طی سالهای اخیر بیشترین بیابانزایی در آنها رخ داده است.
آبروش با اشاره به مهمترین بیابانهای قم، ابراز کرد: بیابانهای قم عمدتا در شرق استان شامل مناطق حسینآباد میش مست، سراجه، مسیله، اراضی بیابانی پیرامون قمرود و کوه سفید، شرق دریاچه حوض سلطان واقع شده است.
وی اضافه کرد: البته منطقه کوه نمک واقع در غرب استان نیز یکی از مهمترین عرصههای بیابانی بوده که در سالهای اخیر با اجرای پروژههای مقابله با بیابانزایی شامل نهالکاری و مدیریت هرزآب، این موضوع به طور قابل توجهی کنترل شده است.
آبروش در ادامه اظهارات خود، اصلیترین تبعات بیابانزایی در استان قم را تهدید سلامت افراد و شهروندان دانست و در ادامه بیان کرد: گسترش بیابانها باعث میشود بيماريهاي قلبي-تنفسي و انواع آلرژیها شیوع یابد.
وی با بیان اینکه بیابانزایی عاملی خطرآفرین برای خطوط مواصلاتی مانند آزادراهها و خطوط ریلی و تاسیسات موجود در منطقه است، ابراز کرد: افزایش تصادفات جادهای به دليل كاهش شديد ديد رانندگان در آزادراه قم -گرمسار از جمله این موارد است.
آبروش همچنین با اشاره به نقش پدیده گرد و غبار در افزایش مصرف انرژی، گفت: بالا رفتن فزاينده مصرف آب به منظور پاكسازي اثرات گرد و غبار در سطح شهر، افزايش مصرف برق و استفاده از وسايل خانگي پاك كننده و فرسودگي زودهنگام تجهيزات حساس الكترونيك از دیگر تبعاتی است که میتوان برای بیابانزایی برشمرد.
وی در ادامه تامین حقابه زیست محیطی منطقه مسیله را اشاره کرد و در این باره توضیح داد: فرهنگسازی مصرف آب و حفظ پوشش گیاهی منطقه، نظارت دقیقتر بر چاههای مورد بهرهبرداری، تعادل دام و مرتع، استفاده از پساب یا آب خاکستری و افزایش تخصیص اعتبارات استانی و ملی از جمله مواردی است که میبایست در بحث مقابله با بیابانزایی مورد توجه قرار گیرد.
آبروش میزان اعتبارات هزینه شده برای جلوگیری از بیابانزایی در استان قم را طی سال 1402 حدود 4.6 میلیارد تومان از اعتبارات ملی و حدود 2.4 میلیارد تومان از منابع استانی عنوان کرد و سپس افزود: آبیاری و مراقبت حدود 300 هکتار، مدیریت هرزآب 200 هکتار، نهالکاری مشارکتی در سطح 400 هکتار قم-گرمسار با مدیرعامل شرکت آزاد راه حرم تا حرم، نهالکاری 100 هکتار جنت آباد، 170 هکتار نواران، 15 هکتار حسینآباد پل و 76 هکتار دستجرد از جمله اقدامات ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم در سال گذشته است.