به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ، یکی از مقدس‌ترین و پرفضیلت ترین اعمال، عمل وقف است. عملی که رسیدن به آن دلی به وسعت آسمان می‌طلبد تا بتوان از آنچه در سال‌های عمر کسب کرده‌ایم گذشت کرده و با بخشش آن به مدال پر افتخار واقف بودن نائل شویم.

متاسفانه توجه به عمل وقف در جامعه بسیار کمرنگ است و اگرچه نسبت به گذشته توجه به این مهم بیشتر شده است اما هنوز وقف نتوانسته جایگاه خود را به عنوان یک امر مقدس دینی و شرعی به دست آورد. وقف نمونه‌ای از احسان و نیکی است، عملی که اسلام آن را صدقه جاریه عنوان کرده که می‌تواند اثراتی مثبت در زندگی دنیوی و اخروی افراد داشته باشد و علاوه بر آن تاثیراتی مثبت در زندگی اجتماعی به دنبال بیاورد.

اهمیت این مسئله را می‌توان به وضوح در آیات قرآنی از جمله آیه 261 سوره بقره که اهمیت و برکات وقف را متذکر شده است، مشاهده کرد.

خوشبختانه این مهم در استان قم که مهد علما و روحانیون جلیل القدر است بیش از دیگر شهرها مورد توجه بوده و در واقع به عنوان اصلی مهم در زندگی قمی‌ها نهادینه شده است. طبق آمار در شهر قم بیش از 14 هزار موقوفه وجود دارد که از این تعداد یک سوم آن مربوط به علما و مراجع به ویژه در حوزه سلامت و ساخت بیمارستان و مراکز درمانی است.

با این حال باید گفت که توسعه و گسترش این مهم در میان جامعه نیازمند اطلاع رسانی و فرهنگ سازی است و از ین رو در شهر قم هر سال همایش‌هایی با محوریت وقف و رسانه برگزار می‌شود و بر نقش رسانه‌ها در ترویج این مهم تاکید می‌شود.

سعید موحدی مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم با اشاره به اینکه وقف یک سنت دیرینه و ریشه‌دار دینی است که باید در راستای تامین نیازهای کنونی جامعه مورد استفاده قرار بگیرد گفت: ما نیاز داریم تا مصارف و نیات وقف را مبتنی بر نیازهای کنونی مانند مسکن، اشتغال ، ازدواج و... قرار دهیم.‎

وی با تاکید بر اینکه نهاد وقف توانایی حل و فصل بسیاری از چالش‌های جامعه را دارد گفت: اما متاسفانه به دلیل فقدان پوشش‌های رسانه‌ای این نهاد در راستای نیازهای جامعه برنامه‌ریزی نشده است.

وی ادامه داد: امروز ما نیازمند یک جبهه رسانه‌ای در راستای تنویر ظرفیت‌های وقف و همچنین بسط و گسترش آن در راستای حل و فصل معضلات جامعه هستیم.

موحدی با بیان اینکه دین مبین اسلام ظرفیت‌های عظیمی برای توزیع عادلانه ثروت و برابری فرصت‌ها در نظر گرفته است، گفت: نهاد و شجره وقف یکی از این ظرفیت‌ها که به نظر من آنچنان که باید و شاید مورد دقت قرار نگرفته است.

حجت الاسلام والمسلمین حیدر ابوترابی کارشناس مسائل دینی نیز در خصوص نقش رسانه‌ها در ترویج فرهنگ وقف اظهار کرد: رسانه‌ها نقشی اثر گذار در تبیین فرهنگ وقف در جامعه دارند و می‌توانند از این طریق گامی در راستای عمل به رسالت دینی خود بردارند.

وی بیان کرد: اگر تاکنون شاهد افزایش میزان وقف در جامعه بوده‌ایم به دلیل ورود رسانه در این خصوص بوده که سبب آشنایی مردم و جامعه با اثرات مثبت وقف شده است.

این کارشناس مسائل دینی وقف را عملی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی خواند و گفت: وقف راهی برای از بین بردن فقر در جامعه و توزیع ثروت بین نیازمندان و توسعه اقتصاد است.

وی همچنین با اشاره به تهاجمات فرهنگی دشمن گفت: باید سنت وقف را به شیوه‌ای در جامعه نهادینه کنیم که در راستای مقابله با این نوع از تهاجمات باشد.

ابوترابی در ادامه با اشاره به اینکه رسانه تنها مربوط به حال نیست بلکه از گذشته‌های دور مورد توجه بوده است ادامه داد: لازم است با استفاده از این ظرفیت اعتماد مردم را نسبت به مسئله وقف افزایش داده چرا که برخی بر این باورند موقوفات در راستای نیات واقف انجام نمی‌گیرد و همین موجب دوری از این عمل می‌شود.

بر این اساس باید گفت که عمل به وقف باید بر اساس نیت واقف از سوی سازمان اوقاف انجام گیرد و این وظیفه‌ای سنگین است که بر دوش این سازمان قرار دارد .

در این خصوص آیت الله سید محمد علی علوی گرگانی معتقد است که مسئولیت رسیدگی و حراست از موقوفات بر عهده سازمان اوقاف است.

وی با اشاره به اینکه مردم باید از میزان اهمیت موقوفات مطلع شوند، ادامه داد: این مسئله وظیفه سازمان اوقاف است که باید در این راستا برنامه ریزی و حرکت کند.

آیت‌الله علوی گرگانی با اشاره به درآمد حاصل از موقوفات گفت: مصرف درست این درآمدها توجه مدیران اوقاف را می‌طلبد و باید درآمدها طبق نیت واقف در همان محل صرف شود.

استاد حوزه علمیه با امانت خواندن تولیت وقف بیان کرد: خداوند خود صاحب اصلی وقف است و انسان‌ها به عنوان امانتداران موقوفات باید از این امانت‌ها مراقبت کرده و آن را صحیح استفاده کنند و نسبت به اموال بیت المال حساس باشند که رضایت الهی تنها در این راستا فراهم می‌شود.

همچنین حجت الاسلام احمد کریمی از فعالان در حوزه وقف که خود نیز از جمله واقفان است، در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم گفت: باید برای انجام این عمل به شرایط زمانی و مکانی بسیار توجه شود.

وی با اشاره به اینکه مشکلات کنونی جامعه مشکلات فرهنگی و اجتماعی است بیان کرد: لازم است رسانه‌ها در این خصوص جدی‌تر ورود کنند و به شکل کارشناسی شده در این زمینه عمل کنند.

کریمی با بیان اینکه در اصل فلسفه وجودی وقف این است که افراد جامعه از امکانات بهره‌مند شوند، افزود: لازم است برای رسیدن به این هدف مسئولان، فقها و رسانه‌ها با یکدیگر تعامل و چاره اندیشی کنند.

وی خاطرنشان کرد: بسیاری از موقوفات در زمینه امور دینی و ساخت مساجد است و گاه دیده شده که یک محله از چندین مسجد برخوردار است در حالیکه همان محل از بسیاری از امکانات همچون کتابخانه، ورزشگاه، مراکز درمانی و... بی بهره است که لازم است نسبت به این امر به واقفان اطلاع رسانی شود.

وی گفت: باید موقوفات براساس نیاز جامعه و ضرورت ساماندهی شوند که این امر حمایت و اطلاع رسانی از سوی رسانه‌ها را می‌طلبد تا به یک فرهنگ تبدیل شود.

ضرورت دارد به موضوع وقف به عنوان یک سنت دیرین اما کارآمد برای زندگی امروز توجه شود. متاسفانه به دلیل برخی کم کاری‌ها وقف به یک مسئله حاشیه ای تبدیل شده است در حالی که این آئین‌نامه الهی توانمندی عظیمی برای رشد و توسعه و آبادانی جامعه آن هم با رویکرد عدالت محور دارد. باید رسانه‌ها بیش از پیش مسئله وقف و کارکردهای آن را برای مردم تبیین کنند و همچنین تبیین شود که موقوفات می‌توانند در اموری مانند مسکن، اشتغال، ورزش، سلامت و ... نیز به ثبت برسند. بدون شک استان قم با بهره‌مندی از ظرفیت غنی حوزه‌های علمیه و همچنین دارا بودن ظرفیت‌های رسانه‌ای گسترده می‌تواند به عنوان یک پیش‌قراول در زمینه معرفی وقف به عنوان یک الگوی کارآمدی توسعه‌ای عمل کند.

منبع : فارس