به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ، زندگی شهری اگرچه مزایای بسیاری را در پی داشته است اما معایب آنهم کم نیست. یکی از این معایب که بیشتر محیط زیست و به تبع آن زندگی انسان‌ها را به خطر می‌اندازد مسئله فاضلاب است.

فاضلاب‌هایی که اگر به درستی مدیریت نشوند می‌تواند به شدت فضای زندگی انسانی را آلوده کنند. از قدیم‌الایام رسم بود که برای دفع فاضلاب از چاه‌ها استفاده می‌کردند. در قدیم با توجه به میزان اندک تولید فاضلاب، این امکان فراهم بود که خود طبیعت به تدریج کار تصفیه را بر روی این فاضلاب انجام دهد و در نهایت آب سالم به سفره‌های زیر زمینی وارد شود اما اکنون و با توجه به حجم بالای تولید فاضلاب راهی جز راه اندازی سیستم‌های تصفیه فاضلاب برای ممانعت از ورود آب‌های آلوده به سفره‌های زیرزمینی باقی نمانده است.

این فاضلاب‌ها علی الخصوص اگر دارای ماهیت صنعتی باشند بسیار خطرناک هستند و حتی این امکان وجود دارد تا در شرایط محیطی با برخی از مواد ترکیب شوند و گازهای سمی از خود منتشر کنند.

همچنین متاسفانه در سال‌های اخیر دیده شده که از پساب‌های خانگی و یا صنعتی برای آبیاری محصولات کشاورزی استفاده شده است که این موضوع به طور جدی می‌تواند سلامت شهروندان را تهدید کند.

در استان قم نیز مهار و تصفیه فاضلاب‌های خانگی و صنعتی منوط به توسعه زیرساخت‌های تصفیه خانه‌ای است. زیرساخت‌هایی که مسئولان قولش را داده‌اند در همین یکی دو ماه اخیر به نتیجه برسد و یکی از مدرن‌ترین شبکه‌های تصفیه خانه فاضلاب کشور در این استان افتتاح شود.

عبدالحمید توکلی بینا مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب قم از پیشرفت 50 درصدی تصفیه خانه جامع فاضلاب قم خبر داد و گفت: با این میزان پیشرفت، این طرح اکنون 92 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

وی بیان کرد: طی دوسال گذشته شبکه فاضلاب به طول 110 کیلومتر اجرا شد که 70 کیلومتر آن با تسهیلات بانک توسعه اسلامی انجام شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب قم به پیشرفت صددرصدی شبکه اصلی و خطوط انتقال فاضلاب پروژه بانک توسعه اسلامی به طول 18 کیلومتر اشاره کرد و گفت: بر روی شبکه نیز افزون بر سه هزار و 700 انشعاب فاضلاب نصب شده است.

وی با بیان اینکه تا پایان سال جاری عملیات اجرایی شبکه فاضلاب در برخی مناطق از جمله شهرک‌های میلاد، فاطمیه و امام حسن (ع ) صورت می‌گیرد، گفت: برای اقدام به این کار مجوزی از سوی بانک توسعه اسلامی با اعتباری 14 میلیون یورویی برای ایجاد 100 کیلومتر لوله گذاری شبکه فاضلاب گرفته شده است.

توکلی‌بینا به خدمات ارائه شده طی دو سال گذشته در بخش آب اشاره کرد و گفت: از جمله اقدامات ما افتتاح تصفیه خانه فوری اضطراری، افتتاح 60هزار متر مکعب مخزن ذخیره آب و افزودن 230 کیلومتر به زیرساخت‌های شبکه فاضلاب بوده است.

وی همچنین افزود: هدررفت آب در برخی شبکه‌های شهری از جمله قنوات، کهک، سلفچگان و دستجرد افزون بر 50 درصد بود که این مسئله اختلال‌هایی را در تامین آب این مناطق موجب شده بود که برای مقابله با این مسئله اقداماتی چون اصلاح انشعابات و کنترل از راه دور فشار شبکه و اصلاح 20 کیلومتر شبکه انجام شد و بدین طریق به صورتی چشمگیر میزان هدر رفت آب در این مناطق پایین آمد.

اما در خصوص تصفیه خانه مدرن قم باید گفت این پروژه بزرگ از نیمه دوم سال 90 کار خود را آغاز کرده است و برای تامین مالی آن نیز از تسهیلات بانک توسعه اسلامی که زیر مجموعه سازمان کنفرانس اسلامی استفاده شده است. طبق برآوردهای اولیه قرار است 70 میلیون یورو از این بانک برای تامین مال پروژه فاضلاب قم اعتبار جذب شود که این تسهیلات برای ساخت تصفیه فاضلاب، اجرای خطوط به ویژه در مناطق دو و سه قم هزینه خواهد شد. البته اجرای کامل این شبکه نیازمند منابع مالی بیشتری است که قرار است از طریق طرح‌های مشارکتی تامین شود.

اصغر مرتضایی کارشناس برنامه ریزی شهری با اشاره به اینکه این تصفیه خانه مدرن‌ترین و پیشرفته ترین تصفیه خانه فاضلاب در کشور است که ضمن تصفیه آب و نظارت بر بهداشت توانایی تولید برق را نیز داراست، گفت: البته یکی از مهمترین ویژگی‌های این تصفیه خانه آن است که مهندسی آن با استفاده از نیروهای داخلی صورت گرفته و هم اکنون نیز در حال اجراست.

وی با بیان اینکه در این تصفیه خانه از لجن‌های ناشی از فاضلاب با روش‌های پیشرفته‌ای تولید برق صورت گرفته و این برق می‌تواند 70 درصد از نیاز خود تصفیه خانه به برق را تامین کند، افزود: بر اساس طرح اولیه در صورتی که این شبکه افتتاح شود بیش از 50 هزار نفر از مردم قم به سیستم فاضلاب سراسری افزوده خواهند شد و عملا میزان پوشش شبکه فاضلاب در شهر قم به رقمی نزدیک به 50 درصد می‌رسد.

مرتضایی با اشاره به اینکه فقدان شبکه فاضلاب شهری نتیجه ای جز وارد شدن آب‌های آلوده به سفره‌های زیرزمینی ندارد، گفت: نمی توان تمام آب مورد نیاز قم را از سدها و رودها تامین کرد و گاهی در شرایط اضطراری و برای جبران کاهش فشار از آب چاه‌ها استفاده می‌شود که این چاه‌ها نیز به سفره‌های زیرزمینی آلوده متصل هستند.

وی همچنین با اشاره به اینکه راه اندازی یک تصفیه خانه مدرن می‌تواند در صرفه جویی آب نیز تاثیرات چشمگیری داشته باشد، افزود: اگر با روش‌های علمی و استاندارد فاضلاب‌های شهری و صنعتی تصفیه شوند می‌توان از پس آب آنها برای کشاورزی و یا بخش‌های صنعتی استفاده کرد که این موضوع در کاهش مصرف آب نقش چشمگیری دارد.

در نهایت باید گفت تامین بهداشت در قم به طور جدی نیازمند توسعه و تقویت شبکه فاضلاب است. اگرچه با راه‌اندازی تصفیه خانه جدید بخش عمده‌ای از مناطق شهری قم زیر پوشش شبکه فاضلاب می‌روند.

در این میان مسئله مهم چگونگی تامین مالی این پروژه‌ها مد نظر است که تجربه اخیر نشان داد می‌توان با استفاده از خطوط اعتباری خارجی تا حدودی مشکلات را حل و فصل کرد. امید است با راه اندازی یکی از مدرن‌ترین تصفیه خانه‌های قم آن هم با استفاده از سرمایه گذاری خارجی راه برای بهبود خدمات شهری در این استان بیش از پیش فراهم شود.

============

گزارش از زهرا اسدی

منبع : فارس