نخستین پروژه راه آهن سریع السیر در ایران که سه شهر شهر تهران ، قم و اصفهان را به هم متصل می‌کند چندی است که بر سر زبان‌ها افتاده و به نوعی ساکنان سه شهر تهران قم و اصفهان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
به گزارش قم نا ، اواخر سال ۹۳ بود که با سفر رئیس جمهور به استان قم احداث این خط راه آهن سریع السیر کلید خورد و بحث بر سر این خط راه آهن محفل تمام رسانه‌های خبری شد که هر چند وقت یک بار به سراغش می‌روند.
خط آهنی که می‌تواند تحولی شگرف در حمل و نقل و ارتباطات این سه کلان شهر پر تردد ایجاد کنند، به ویژه شهر قم به جهت موقعیت شاهراهی در امر ارتباطات و با توجه به ترانزیت میلیون‌ها مسافر از این استان نیازمند تغییری ویژه در الگوی ارتباطی و به ویژه حمل نقل ریلی و هوایی است.
خط راه آهنی به طول ۴۱۰ کلیومتر تعبیه خواهد شد و سه شهر تهران، قم و اصفهان را با سرعت ۳۰۰ کیلومتر در ساعت به هم متصل می‌کند سرعتی که فاصلهٔ بین تهران تا اصفهان را به ۳ ساعت کاهش می‌دهد.
پروژه‌ای مفید که با احداث آن سالیانه در زمان، سوخت و هزینه صرفه جویی قابل توجه‌ای صورت می‌گیرد، سالانه ۴۰ میلیون ساعت در زمان و ۶۵ میلیون لیتر در زمینه سوخت و سالانه ۸ هزار و ۱۲۵ میلیارد ریال در زمینه هزینه سفر صرفه‌جویی خواهد شد.
تهران، فرودگاه امام خمینی (ره)، ایستگاه مرکزی قم و اصفهان چهار ایستگاهی است که قطار در آن‌ها توقف خواهد داشت و می‌تواند به نوعی از بار سنگین ترافیک مسافر بخش جاده‌ای تهران – قم بکاهد و از طرفی هم به علت امنیت بالا‌تر حمل و نقل ریلی می‌تواند از میزان تلفات این مسر پر تردد بکاهد.
فرشاد زادخور مدیرکل راه آهن استان قم با پیش بینی ظرفیت این خط آهن می‌گوید: در ابتدای شروع به کار این خط آهن ۶ و نیم میلیون نفر توسط این قطار جابه‌جا خواهند شد که این مقدار هر سال اضافه شده و در سال دهم به ظرفیتی بالغ بر دوازده و نیم میلیون نفرخواهد رسید.
پروژه‌ای حاصل همکاری ایران و چین
راه آهنی که بخش اعظم آن کار پیمارکاران داخلی است، سید مسعود نصر آزادانی، معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در این مورد اظهارداشته است: پیمانکار چینی طرف قرارداد فاینانس ۴۰ درصد عملیات اجرایی این پروژه را بر عهده دارد و ۶۰ درصد مابقی پروژه را پیمانکاران داخلی اجرایی می‌کنند.
همکاری با کشوری که بار‌ها صورت گرفته است و البته در برخی موارد هم تجربه‌هایی چندان موفق نبوده است، همچون پروژه‌هایی که بعضا ۲۰ سال از عمرآن‌ها می‌گذرد.
این پروژه در حالی در اسفند ماه سال ۹۳ کلید خورد که که بر اساس گفته‌های نصر آزادانی زمان بندی آن باید پس از اعلام فهرست نوع تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز توسط شرکت چینی هزینه‌ها و زمان بندی احداث پروژه برآورد می‌شود؛ این در حالی است که محسن بهشتی مدیر کل راه و شهرسازی استان قم نیز قول راه اندازی این خط آهن را تاسال ۴ سال آینده داده است.
درمسیر قم – تهران در حاشیه جاده اطراف ریل راه آهن دیوار‌های حایل کاربه طول ۸ کیلومتر گذاشته شده است که علاوه بر کاهش آلودگی صوتی ناشی از حرکت قطار از لحاظ ایمنی موثر بوده و خطرات را کاهش می‌دهد.
استقبال ناچیز از قطار قم - تهران
از مواهب و فواید راه آهن تهران – اصفهان و به ویژه تاثیرات ویژهٔ آن برای حمل ونقل مسافران تهران – قم سخن رانده شد اما سوال اینجاست که چرا از قطار تهران – قم چند سالی است فعالیت خود را آغاز کرده است استقبال چندانی نشده و باز هم روزهای پایانی هفته خیل مسافران در میدان ۷۲ تن قم برای رسیدن اتوبوس بین راهی انتظار می‌کشند.
شاید بتوان اولین علت را در دوری ایستگاه‌های شهر قم به ویژه ایستگاه محمدیه از مناطق پر جمعیت و آپارتمان نشین شهر قم جستجو کرد به نحوی که فردی که در پردیسان ساکن است ترجیح می‌دهد خود را به پل آنچی رسانده و عازم تهران شود.
مدیرکل راه و شهر سازی استان قم در رابطه با محل ایستگاه‌های راه آهن تهران- قم – اصفهان، می‌گوید: برای این مسیر از ایستگاه داخل شهر استفاده خواهیم کرد تا بتواند ظرفیت بیشتری از مسافران را پوشش دهد و امیدواریم که بتوان ایستگاه دیگری هم در بستر رودخانه داشته باشیم اما توقف در یکی از این ایستگاه‌ها خواهد بود.
همچنین توقف‌های نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه‌ای قطار در حین راه و از سوی دیگر زمان بندی دقیق حرکت قطار که در صورت چند دقیقه تاخیر فرد به کل قطار را از دست می‌دهد و تا حرکت بعدی قطار که ۳ بار در روز است زمان زیادی را از دست می‌دهد.
سال ۹۷؛ تاریخ بهره برداری از راه آهن سریع السیر تهران-قم- اصفهان
محسن بهشتی با تاکید بر اینکه با قرارگاه خاتم النبیا (ص) برای احداث این پروژه قرارداد بسته شده است، می‌گوید: این قرارداد ۴ ساله است و امید است که در سال ۹۷ شاهد بهره برداری از این پروژه باشیم.
فارغ از این مشکلات که به نحوی شاید بتوان در برابر مزایای حمل و نقل ریلی آن‌ها ناچیز شمارد؛ تاثیرات عدم تبلیغات گسترده در مورد وجود چنین سرویس قطاری را نمی‌توان نادیده گرفت.
بهشتی با اشاره بر اینکه سیاست دولت یازدهم بر افزایش استفاده از حمل و نقل ریلی استوار است، بیان می‌کند: حمل و نقل ریلی هم به علت صرفه جویی در سوخت و هم ایمنی بیشتر هم در حمل و نقل مسافر و هم کالا باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
از ابتدای دولت یازدهم افزایش ۵ درصد بار حمل شده از طریق حمل و نقل ریلی را می‌توان تا حدودی گسترش افق‌های جدیدی در حمل و نقل ریلی دانست که چشم انداز این رشد تا ۲۰ درصد هم پیش‌بینی شدهاست.
حالا باید منتظر ماند و دید این پروژه بعد از بهره بردای چه تاثیراتی در صنعت حمل و نقل کشور خواهد داشت؟ پروژه‌ای که قطعا می‌تواند بار بسیار سنگینی از دوش حمل و نقل و ترانزیت مسافر استان قم بردارد، استانی که به عنوان شاهراه ارتباطی و محل عبور ۱۸ استان وظیفهٔ سنگینی را در حمل و نقل کشور بر دوش می‌کشد.
منبع:تسنیم