به گزارش قم نا ، توسعه شهرها، افزایش جمعیت و به دنبال آن افزایش ترافیک در معابر نیاز و ضرورت وجود حمل و نقل عمومی را جدی‌تر کرده است. گسترش جمعیت کلانشهرها سبب شده مشکل حمل و نقل به یکی از مهمترین دغدغه‌های شهری تبدیل و حل آن به عنوان یکی از مهم‌ترین اصول توسعه پایدار شهری محسوب شود.

استفاده از وسایل نقلیه عمومی نیازمند توسعه زیرساخت‌ها است و این امر نیازمند صرف زمان و هزینه بوده و اگرچه گسترش حمل و نقل عمومی یکی از بهترین راه‌های رفع معضل ترافیک و بهبود کیفیت زندگی شهرنشینان و همچنین حفظ محیط زیست است اما این توسعه همواره در دست اندازهای کمبود بودجه بالا و پائین شده و روند پیشرفت کار را کند می‌کند.

با این حال در میان وسایل نقلیه عمومی، مترو نقش مهمی در بهبود حمل و نقل شهری ایفا می‌کند و سبب کاهش هزینه‌های مالی، اتلاف زمان، تصادفات رانندگی و مرگ و میر و همچنین افزایش امنیت و آرامش خاطر... می‌شود و بر این اساس توجه به وجود این وسیله نقلیه را بیش از پیش در کلانشهرها ضروری می‌گرداند.

از آنجا که توسعه شهرها، ایجاد شهرک‌ها در حاشیه شهر را به دنبال دارد لذا برقراری ارتباط آسان شهرک نشین‌ها با هسته مرکزی شهر نیز نیازمند ایجاد بستر مناسب حمل و نقلی است که این مهم با توسعه مترو قابل دستیابی است.

کمبود اعتبار دامان مترو را هم گرفت

در چند سال اخیر روند توسعه مترو به غیر از تهران در برخی از کلانشهرها هچون مشهد، اصفهان، تبریز و ... آغاز شده است اما در قم این توسعه به شدت مورد تاثیر مسایل مالی قرار گرفته است و عملا پیشرفت چندانی در کار نیست. ضمن آنکه همپوشانی با طرح مونوریل پرونده مترو قم را پیچیده‌تر کرده است.

در این خصوص علی اکبر مجد حکمت مدیرعامل سازمان قطار شهری شهرداری قم با اشاره به توسعه مطلوب متروی قم گفت: مشکل مالی و اعتباری، مشکل اصلی این پروژه است.

وی مدیریت جهادی را اثرگذار دانست و گفت: این مدیریت سبب حل بسیاری از مشکلات پروژه متروی قم شده است.

مدیرعامل سازمان قطار شهری شهرداری قم بیان کرد: در حفاری متروی قم از دستگاه تی‌بی‌ام که تولید یک شرکت آلمانی بود استفاده شده است و این دستگاه از نظر کیفیت در کشور نمونه‌ای نداشته و قم به دستگاه‌های تی‌بی‌ام دیگر استان‌ها از جمله تهران نیازی ندارد.

حکمت در پاسخ به مشکلات پروژه گفت: تنها مشکل این پروژه کمبود اعتبار است که اگر اعتبار تامین شود مشکل دیگری را متحمل نخواهیم بود.

مدیرعامل سازمان قطار شهری شهرداری قم بیان کرد: پروژه متروی قم از نظر مهندسی و مستند سازی از دیگر استان‌ها به ویژه اصفهان پیشتازتر است.

وی اذعان کرد: پروژه خط یک قطار شهری قم 14.7 کیلومتر طول دارد و چهارده ایستگاه جمکران، میدان ولیعصر(عج)، میدان بقیة الله، میدان مطهری، میدان پلیس، شهید روحانی، میدان کشاورز، چهل اختران، زاویه، خیابان عماریاسر، میدان معصومیه، خیابان مطهری، میدان سعیدی و قلعه کامکار را شامل می‌شود.

حکمت قم را رکورددار حفاری مترو نسبت به دیگر استان‌های کشور دانست و افزود: در گذشته به دلیل وضعیت مطلوب مالی این پروژه، روزانه تا 31 متر و 155 سانتی متر حفاری انجام می‌شد، که کیفیت مناسب تی بی ام قم، سبب رکورد دار شدن حفاری قم در مقایسه با استان‌های خراسان رضوی و اصفهان شد.

وی میزان هزینه هر کیلومتر حفاری این فاز از مترو را بین یک‌میلیارد و 200 میلیون تا یک میلیارد و میلیون ریال دانست و بیان کرد: سرعت کار این پروژه با تزریق درآمدهای حاصل از فروش اوراق مشارکت که رقمی بالغ بر 330 میلیارد تومان است بالا خواهد رفت و مشکلات برطرف می‌شود.

شهرداری را برق گرفت

اما به غیر از مشکل تامین مالی یک چالش دیگر در پیش روی متروی قم قد علم کرده است و آن مربوط به مسئله تامین برق این پروژه بزرگ است. مسئله‌ای که شاید با همکاری بیش از پیش شهرداری و اداره برق امکان حل و فصل شدن را داشته باشد.

این روزها ، کارگاه‌های عمرانی پروژه متروی قم که سازمان قطار شهری متولی آن است در بخش‌های مختلف شهر فعال است تا مسیرهای مختلف را به یکدیگر متصل کند و راه گذر مترو آماده شود اما طی روزهای گذشته برخی از این کارگاه‌های عمرانی با قطعی برق مواجه شدند که دلیل آن هم طبق شنیده‌ها چیزی نیست جز بدهی شهرداری قم به اداره برق!

در این خصوص محسن عابدینی‌پور عضو شورای اسلامی شهر قم و ناظر شورای شهر در سازمان قطار شهری گفت: تاکنون در این خصوص سابقه‌ای نداشته‌ایم و عدم تلاش همکاران سازمان قطار شهری سبب حادشدن این موضوع شد.

وی تلاش سازمان‌ها برای طلب مطالبات خود را قانونی دانست و ادامه داد: اما این مشکل با کمک متقابل دیگر دستگاه‌ها قابل حل بود.

ناظر شورای اسلامی شهر قم در سازمان قطار شهری ادامه داد: متاسفانه فاصله بین دو دستگاه سبب ایجاد کدورت و به قولی شاخه وشانه کشیدن برای یکدیگر شده است.

وی میزان بدهی شهرداری به اداره برق را بیش از 50 میلیون تومان خواند و گفت: می‌توان این مشکلات را با افزایش همدلی بین دو دستگاه برطرف کرد.

توسعه شهر در گروی همدلی

نیاز است که تمام دستگا‌ه‌های مسئول با هم‌اندیشی و همراهی و همکاری با یکدیگر زمینه‌ لازم را برای ادامه روند مطلوب متروی قم فراهم سازند و به دلیل خصومت و هرگونه کدورت مانع پیشرفت این توسعه مهم شهری نگردند و به این طریق سنگ اندازی نکرده و منفعت‌های شهری را فدای منفعت‌های کوچک سازمانی خود نکنند.

بدون شک احداث مترو بزرگ‌ترین پروژه پیش روی مدیریت شهری در قم است که می‌تواند زیرساخت‌های حمل و نقلی این شهر را دگرگون کند. شهر قم سالانه میزبان هزاران زائری است که از سراسر کشور و حتی دنیا وارد این شهر می شوند و لذا سر و سامان دادن به وضعیت ترافیکی این شهر یک ضرورت غیرقابل انکار است.

البته تجربه نشان داده است که توسعه قطار شهری از منظر اقتصادی نیز دارای صرفه است و با عملیاتی شدن این پروژه می‌تواند هزینه توسعه خود را تامین کند. به عنوان مثال امروز بخش عمده‌ای از پروژه توسعه قطار شهری تهران از محل درآمدهای خود مترو تامین می‌شود و در قم نیز کافی است تا خط یک این قطار راه‌اندازی شود و پس از آن با کسب درآمد به دنبال توسعه دیگر خط‌ها بود.

*******************

گزارش از سمیه رضایی

منبع : فارس