خانه تاریخی یزدان‌پناه در مسیر تبدیل شدن به سفره خانه سنتی
مهدی نصر اصفهانی اظهار داشت: اگر هنرمندی پس از چهار یا پنج سال که فضا برای کار در اختیار داشته نتواند قوت و توان ادامه کار را به دست بیاورد، آدم ضعیفی است و درست نیست که بیت المال را برای این‌گونه افراد صرف کنیم.
به گزارش قم نا به نقل از مهر ، خانه یزدان‌پناه از خانه‌های تاریخی قم و یادگار دوره قاجار است که با حیاط چهار ایوانی و سه دری‌ها و پنج دری‌هایش یکی از زیباترین فضاهای تاریخی شهر قم محسوب می‌شود.
استقرار موزه صنایع دستی در این خانه و استقرار هنرمندان رشته‌های مختلف صنایع دستی در سال‌های اخیر در آن رونق دوباره‌ای به خانه یزدان‌پناه داده بود تا جایی که در فهرست پربازدید‌کننده‌ترین بناهای تاریخی شهر قم در ایام نوروز قرار گرفت.
این خانه همان اندازه که با ارزش‌های میراثی‌اش می‌توانست نشانی از تاریخ شهر قم باشد، با ایجاد یک پناهگاه برای هنرمندان صنایع دستی، امیدی در دل علاقمندان این حوزه ایجاد کرده بود تا بالاخره شهر قم هم صاحب یک خانه هنرمندان آن هم با رنگ و بوی تاریخ شود.
خانه تاریخی یزدان‌پناه به دنبال برگزاری مناقصه در بهمن‌ماه سال گذشته، خردادماه امسال به بخش خصوصی واگذار شد تا سفره‌خانه سنتی شود. کاری که هر چند به خودی خود حرکت مثبتی در راستای رونق بخشیدن به فضاهای تاریخی محسوب می‌شود اما به قیمت آواره شدن چند تن از هنرمندان صنایع دستی استان قم و ناامید شدن امیدها برای ایجاد یک خانه هنرمندان در شهر قم انجام شد.
زهرا عباسی، مدیر انجمن رودوزی سنتی استان قم و هنرمندی است که سال‌ها رشته‌های مختلف صنایع دستی را تجربه و تدریس کرده است. او که مدت پنج سال خانه یزدان‌پناه را به عنوان پایگاه آموزش صنایع دستی انتخاب کرده بود.
این بانوی هنرمند قمی در گفتگو با مهر می‌گوید در گذشته آموزشگاه شخصی داشته و سودی هم از طریق آموزش رودوزی سنتی به دست می آورده اما همزمان با تصمیم مدیران صنایع دستی برای ایجاد یک پایگاه صنایع دستی در خانه یزدان‌پناه کار خود را رها می‌کند تا این خانه رونق بگیرد.
«پنج سال در خانه یزدان‌پناه زحمت کشیدیم. با سرما و گرما و عقرب و مارمولک‌هایش ساختیم. مانند یک نیروی خدماتی آب و جارو و نگهداری‌اش کردیم به این امید که رونق بگیرد و پایگاهی شود برای هنرمندان صنایع دستی اما با تصمیمات یک شبه مدیران به یک سرمایه‌گذار واگذار شد و معلوم نیست آینده‌اش چه شود.» عباسی می‌گوید کار در خانه یزدان‌پناه چندان برای او سود مالی نداشته اما در این سال‌ها تلاش کرده در آن خانه بماند تا هنرمندان قمی جایگاهی داشته باشند.
مدیر انجمن رودوزی سنتی می‌گوید برای حل این مشکل بارها با مدیران میراث فرهنگی و استانداری وارد مذاکره شده اما نهایت لطفی که در حقش کرده‌اند گفته‌اند که می‌تواند در مناقصه شرکت کند.
او حتی تلاش‌هایی برای جمع‌کردن سرمایه‌های هنرمندان صنایع دستی برای این کار انجام داده اما دست خالی هنرمندان ناامیدش کرده است.
عباسی می‌گوید هنرمند در شهر قم جایگاه ندارد. امنیت شغلی ندارد. حمایت نمی‌شود. اگر هم چند صباحی امکاناتی در اختیارش قرار می‌دهند تا سر و کله سرمایه‌گذاری پیدا شود و بوی پول به مشام برسد، اسباب و اثاثش را بیرون می‌ریزند و آواره‌اش می‌کنند.
سیده اعظم عزیزی، هنرمند رشته سراجی سنتی است که حدود یک سال در خانه یزدان‌پناه فعالیت کرده است. او به خبرنگار مهر می‌گوید آن زمان که برای استقرار در این خانه تاریخی دعوت شده به او گفته‌اند که قرار است این خانه تبدیل به یک نمایشگاه دائمی برای هنرمندان صنایع دستی شود.
وی با اشاره به سختی‌هایی که استقرار در این خانه تاریخی برای هنرمندان داشت، ابراز کرد: با سختی بسیار مدتی در این مکان رفت و آمد کردیم تا رونق بگیرد و مدیران هم می‌گفتند که قرار است اینجا تبدیل به خانه هنرمندان شود اما نتیجه متفاوت شد.
این هنرمند قمی معتقد است هنرمندان صنایع دستی در این قضیه بازیچه برخی مدیران اداره‌کل میراث فرهنگی بودند. او می‌گویند این مدیران مخالف واگذاری خانه یزدان‌پناه بودند و به همین خاطر هنرمندان را در این خانه جمع کردند اما در نهایت این خانه واگذار شد و هنرمندان سرگردان شدند.
امیر‌حسین جواد‌زاده دیگر هنرمند رشته صنایع دستی هم در گفتگو با مهر با اشاره به تلاش‌هایی که برای تبدیل خانه یزدان‌پناه به خانه هنرمندان انجام داده عنوان داشت: ۱۰ سال است که فریاد می‌زنیم شهر قم یک خانه هنرمندان نیاز دارد اما هیچ‌کس گوشش بدهکار نیست. تا سر و کله یک سرمایه‌گذار پیدا شد خانه یزدان‌پناه را به او را واگذار کردند.
او که مدتی در این خانه تاریخی فعالیت کرده می‌افزاید: حالا پس از واگذاری این خانه معلوم نیست چه بر سر این میراث تاریخی خواهد آمد. به راستی سفره خانه سنتی خواهد شد یا یک مکانی برای دود کردن قلیان.
مهدی نصر اصفهانی، معاون صنایع دستی اداره‌کل میراث فرهنگی قم می‌گوید دستور واگذاری خانه تاریخی یزدان‌پناه بر اساس یک بخشنامه از تهران صادر شده و تصمیمی نبوده که به نظر او وابسته باشد.
او در عین حال می‌گوید هنرمندان صنایع دستی همین اندازه که توانسته‌اند مدتی در این خانه تاریخی فعالیت کنند باید سپاسگزار باشند و نباید توقع داشت یک هنرمند تا ابد از حمایت سازمان برخودار شود.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی قم با اشاره به نمایشگاه‌های موقتی که برای هنرمندان صنایع دستی دایر خواهد شد ابراز داشت: بر اساس مقررات سازمان مجوز نداریم که برای هنرمندی بیش از ۶ ماه فضای کار فراهم کنیم و اگر هنرمندانی چند سال در این خانه تاریخی فعالیت کرده‌اند باید به همین قناعت کنند چراکه اگر هنرمندی پس از چهار یا پنج سال که فضا برای کار در اختیار داشته نتواند قوت و توان ادامه کار را به دست بیاورد، آدم ضعیفی است و درست نیست که بیت المال را برای این‌گونه افراد صرف کنیم.
در هر صورت خانه یزدان پناه یک میراث تاریخی است که اولویت با حفظ و بعد رونق بخشی به آن است. اکنون که این بنای تاریخی به سرمایه‌گذار واگذار شده، مردم منتظرند تا ببینند این شرایط این خانه بهتر و پررونق‌تر از قبل خواهد بود یا خیر.